Landcare Research - Manaaki Whenua

Landcare-Research -Manaaki Whenua

FNZ 54 - Hierodoris (Insecta: Lepidoptera: Gelechioidea: Oecophoridae) - Māori summary

Hoare, RJB 2005. Hierodoris (Insecta: Lepidoptera: Gelechoidea: Oeco­phoridae), and overview of Oecophoridae. Fauna of New Zealand 54, 100 pages.
( ISSN 0111-5383 (print), ; no. 54. ISBN 0-478-09378-0 (print), ). Published 24 Dec 2005
ZooBank: http://zoobank.org/References/58787BD7-116F-42F4-B565-26BE1BC948AD

Māori summary — He Whakarāpopototanga

Ngā pūrēhua Oecophorid

He whānau pūrēhua pakupaku a Oecophoridae ka kitea i ngā tōpito katoa o te ao. He whānau āhua rerekē anō hoki, i te mea kai ai te nuinga o ngā torongū pūrēhua i ngā rau ora, engari ko tā ngā torongū Oecophoridae, he kai i ngā rau mate e takoto ana i ngā otaota i te papa o te ngahere, he kai rānei i ngā rākau kua mate. He nui ake i te 4000 ngā momo Oecophoridae e mōhiotia ana huri i te ao, engari ko te nuinga (neke atu i te 3000), kei Ahitereiria anake. He maha ngā momo kua urutau kia pau ai i a rātou ngā rau mate o ngā purukamu e rangea ana te tipu i taua whenua. Ka pakeke ana, he matahunahuna te maha atu o ngā momo pūrēhua oecophorid – mai i te parauri tea ki te parauri uriuri te tae, kia kore ai rātou e tere kitea e te manu (e te kaimātai pepeke rānei) i a rātou e noho ana ki ngā otaota, i runga rānei i te kahiwi rākau i te awatea. Engari hāunga anō ngā momo parauri, he ātaahua tonu te kōtingotingo me ērā atu tauira o runga. Arā anō ētahi momo inā kē te ātaahua, tae atu ki ērā ka whai kia rite ki te hawa whai hoa pūkohuwai tō rātou āhua. Ki te titiro kau, he uaua te wehewehe i ngā oecophorid i ērā atu momo pūrēhua pakupaku, engari he whānui tonu ngā parirau o te nuinga o ngā momo o Aotearoa, ā kei te 10 ki te 35 mm te tawhiti mai i te pito o tētahi parirau ki tētahi. Waihoki, ko ngā hihipā i te taha o te waha, e piko whakarunga ana ki tua o te rae.

He matahuhua te whānau Oecophoridae i Aotearoa – neke atu i te 200 ngā momo. E 86 noa ngā momo i te whenua i kīia rā ko te U.S.S.R. i mua, ahakoa e 80 whakaraunga pea tōna rahi ake i Aotearoa. Tērā tonu pea ko te nui o popo, o hanehane i te wao nui a Tāne i roto i ngā miriona tau tētahi take i huhua ai ngā momo oecophorid i tō rātou kunenga mai i Aotearoa. Nō ngā tau o ngā 1920 te rangahautanga whakamutunga o te nuinga o ngā momo Oecophoridae o Aotearoa, ka mutu, e rua anake kua āta whakaahuatia i runga i ngā tikanga pūtaiao i te 50 tau ka taha. Heoi anō, arāētahi atu momo maha kāore anō kia whakaingoatia e mau mai ana ki ētahi kohinga, ā, e 8 o ēnei e whakaahuatia ana i tēnei pukapuka.

E whakapaetia ana nō tētahi kāwai o tua whakarere te puninga Hierodoris, ka mutu, ko Aotearoa anake tana kāinga. He tino rerekē ngā momo 18, tētahi i tētahi, mō te wāhi ki te rahi me te tae; he tino ātaahua ētahi, inā he āhua konumohe, he pīataata ngā unahi i ō rātou parirau. He rerekē anō tā ngā torongū noho ki te ao, tētahi i tētahi: ka pau i ētahi a roto o ngā rārā te kai. Ko ngā rārā o te tutu (Coriaria) me te tawai (Nothofagus) ka pērātia. Ko ētahi anō ka kai i runga i ngā pūkākano, i ngā hune rānei o ngā rau o ngā tipu o te whānau daisy (Celmisia and Pachystegia); he noho ākāhui anō tētahi momo, ko tā rātou, he kāpui i ngā rārā o ngā rākau whai koroī, te mānuka, te kānuka, te tauhinu rānei ki tōna anō momo hiraka, kātahi ka kai i ngā rau e mate haere ana i roto. He maha ngā momo kāore i te mōhiotia te āhua o tā rātou noho ki te ao. Waihoki e rima ngā momo he ruarua noa iho ngā tauira e mōhiotia ana, ā, tērā pea he momo ēnei e tino mōrearea ana te noho.

Tērā tētahi momo Hierodoris tino rerekē nei, ko H. stella te ingoa, ka whakatau i te pepeke. He mātotoru, he whai unahi anō ngā pūhihi, he rite ki ō te pepeke te āhua. Ka mutu, e piko whakararo ana te pito o ia parirau, pērā anō i ō te pepeke. Ko te whakaaro ia, he kawa te pepeke ki ngā manu, ā, koirā tā te pūrēhua nei i whai ai kia rite tana āhua ki tō te pepeke, kia kore ai ia e kainga e te manu.

Translated by: Hēni Jacob, Tāmaki-makau-rau / Auckland

Purchase this publication